SORU: Ona, (İbn-i Teymiye'ye) -Allah Teala rahmet etsin- (oruçlu iken) mazmaza (ağzı su ile çalkalamak) istinşak (buruna su çekmek) misvak kullanmak, yemeğin tadına bakmak, kusmak, kan çıkması, yağ sürmek ve sürme çekmenin hükmü nedir? diye soruldu.

CEVAP: Mazmaza (ağzı su ile çalkalamak) ve istinşak (buruna su çekmek) alimlerin ittifakı ile oruçlu kimse için meşru kılınmıştır.

Peygamber (SAV) ve sahabe oruçlu iken mazmaza ve istinşak yaparlardı. Ancak, Lakit bin Sabra'ya şöyle buyurmuştur: "Burnuna su çekmekte (istinşak) mübalağa yap. Ancak oruçlu olursan yapma."
(27) Tirmizi savm bab= 68-Ebu Davud Taharet bab= 56, Savm bab= 27- Nesai Taharet bab= 70- İbni Mace Taharet bab= 44-4/33 Ahmed rivayet etmiştir.

Böylece buruna su çekmeyi değil, mübalağa yapmayı men etmiştir.

Misvaka gelince bu ihtilafsız caizdir. Ancak, zevalden sonra mekruh olması hususunda iki meşhur kavil üzerine ihtilaf etmişlerdir. Bu iki kavil İmam Ahmed'den yapılan iki rivayettir. Misvak'ın nasslarının (delillerin) genelliğini tahsis etmeye (sınırlamaya) elverişli olan, (oruçluya) misvak kullanmanın mekruh olduğu üzerine şer'i bir delil yoktur.

Onun şehid kanına ve benzerlerine kıyas edilmesi ise kendi yerinde genişçe açıklandığı gibi, bazı yönlerden zayıftır.

İhtiyaç olmaksızın yemeği tadmak mekruhtur . Ancak orucu bozmaz. İhiyaç için yapmak ise ağzı su ile çalkalamak (mazmaza) gibidir.

Kusmaya gelince; kendi isteği ile kusarsa orucunu açmış olur. Eğer kusmak onu mağlup ederse orucunu açmış (bozmuş) olmaz.

Yağ sürmek; hiç şüphesiz orucu bozmaz. Kendisinden kaçınmak mümkün olmayan kan çıkması ise istihaze olan kadının kanı, yaralar, burun kanı ve benzerleri gibi, orucu bozmuş olmaz.

Hayız (adet) ve nifas (doğum) kanı ise alimlerin ittifakı orucu bozar.

Kan aldırmaya gelince, bunun hakkında iki meşhur kavil vardır. İmam Ahmed'in ve seleften bir çoğunun mezhebi onun orucu bozduğudur. Damardan kan aldırmak ve benzerleri hakkında İmam Ahmed mezhebinde iki kavil vardır. Bunlardan biri onun kan aldırma gibi olduğudur.

Dimağa ulaşan sürme hakkında onun mezhebi bunun orucu bozmuş olmasıdır.

Güzel koku va akdiken kokusu gibi İmam Malik'in mezhebide böyledir. Ebu Hanife ve Şafii'ye gelince -Allah onlara rahmet etsin- Onlar bununla orucun bozulduğu görüşünde değildirler. Allah (cc) daha iyi bilir.

Fetava 18/348

http://musluman.biz/php/index.php?topic=9937.0